Connect with us

Aruba

Yuda mucha cu cambio di cas pa scol

Published

on

ORANJESTAD-Tempo pa bay scol bek ta casi yega. Ta tof pa muchanan haci e cambio di cas pa scol. Pesey ta importante pa duna nan oportunidad pa adapta bek. Tur hende, di mucha, mayor te maestro ta sinti nan poco nervioso riba prome dia di scol, pero cu tempo esaki lo bira rutina diario.

Ta importante pa enfatisa n’e mucha e cosnan positivo p.e. bo lo topa bo amigonan bieu, topa mucha nobo, bo ta bay uza cosnan nobo pa scol. Tambe ta importante pa papia cu bo yiu tocante su preocupacion y ofrece siguransa.

Porta e ta preocupa cu e no lo haya amigo/a nobo, of lo no bay bon cu su maestro nobo, of cu e terdo di aña pasa lo tey atrobe.

 

Ta consehabel pa ahusta bo schedule pa yuda e transicion bay mas suave posibel. Ta beneficioso si e prome siman tur dia bo tey na cas ora scol caba. Pero hopi tata y mama no tin e flexibilidad aki. Si esaki no ta posibel por percura cu pa atardi bo tey pa duna bo yiu e atencion cu e mester.

 

Pa yuda e mucha pa bay scol bek ta consehabel pa:

Cuminsa 1 of 2 siman prome cu scol cuminsa cu e rutina di drumi na ora. Tambe ta importante p’e yiu drumi suficiente dor di establece orario rasonabel di drumi p’asina mainta e por lanta bon sosega y cla pa siña.

Tur dia come desayuno saludabel p’e por ta mas alerto y por siña bon

 

Yud’e uza agenda pa nota su tareanan, etc.Yud‘e organisa su cosnan p.e. un anochi prome pone su huiswerk den tas y pon’e banda di porta, y pone su pañanan cla.

E checklist practico cu ta sigi aki por yuda tanto mucha como mayor cu baymento bek pa scol:

 

Kico pa bisti, hiba y come?

E scol tin un “dress code” y tin cierto cos cu mucha no mag bisti pa bay scol?

Muchanan mester cambia paña pa cierto les, p.e. les di educacion fisico?

E rugtas ta safe, ta di material leve, tin straps di schouder yena y hancho, tin varios compartimento?

Bo yiu sa con pa paketa su tas y con pa ward’e na manera safe na scol y cas?

Bo ta laga bo yiu hiba su coi come of e ta cumpr’e na scol? Kico ta loke nan ta bende na scol?

Bo yiu tin tur material necesario pa bay scol, p.e. lunchbox, map, etui?

 

Asuntonan medico?

Bo yiu tin tur su vacunacion? E scol y su maestro sa di cierto condicion medico di bo yiu, pe. alergia pa cierto alimento, asma, ta diabietico of di cualkier otro condicion cu mester tene na cuenta?

E maestro sa di un condicion cu por afecta siñamento di bo yiu, p.e. si e yiu tin ADHD cu e mester sinta dilanti den klas of si e yiu tin problema visual cu e mester sinta mas cerca di borchi?

 

Transporte y seguridad?

Si bo yiu ta bay cu bus, bo sa unda e bus ta para y ki ora e ta subi bus y ki ora e ta baha?

Bo sa unda ta baha y busca mucha na scol? Tin regla tocante uzo di bais?

Bo a repasa e reglanan di seguridad den trafico cu bo yiu, p.e. con pa crusa caya, uza zebrapad, nunca crusa dilanti bus, warda bus para completo prome cu subi?

Si e mester cana of bay cu bais scol, bo a palabra y fiha cu n’e e ruta mas safe? Bo yiu ta comprende cu nunca ta ok pa pidi y tuma lift, mangel of cualquier invitacion di hende cu e no conoce?

 

Cuido despues di scol: na unda?
Ta un reto special pa mayornan cu ta traha, pa regla e cuido y guia pa nan yiu despues di ora di scol. Depende di edad y grado di madures bo mester regla transporte y cuido y guia. Ta importante pa muchanan te cu 12/13 aña ta bou supervision di adulto responsabel.

Si bo no por tey ora scol caba, ta bon pa puntra un persona confiabel pa yuda bo. Si un hende ta bay busc’e despues di scol, sigura bo mes cu bo yiu sa unda pa topa e persona encarga.

 

Busca un centro di traimerdia pa sigura bo mes cu bo yiu ta keda na un lugar cu ta duna cuido, guia y entretenimento.  Pa haya nomber/tel.nr. di centronan di traimerdia por aserca Fundacion Pa Nos Muchanan.

 

Yuda cu huiswerk
Gusta of no huiswerk ta un parti importante di baymento di scol. Bo por haci algun cos pa yuda bo yiu drenta atrobe den e ambiente di haci huiswerk dor di:

Tin un lugar keto sin distraccion p’e haci huiswerk. No laga bo yiu wak television, mientras e ta haci huiswerk of studia.

Fiha regla cla pa haci huiswerk y pa ora di cende y paga television. Wak menos television ta mihor, specialmente durante siman.

 

Nunca haci huiswerk pa bo yiu, pero lag’e sa cu semper bo ta disponibel pa yuda of contesta su preguntanan.

Tur anochi revisa huiswerk pa wak si bo yiu a compronde su tarea/pregunta di scol.

Ta bon pa encurasha bo yiu pa desaroya bon custumber di studia: p’e scirbi anotacion, scirbi e tarea (opdracht) cla y entrega huiswerk na tempo. Tambe p’e tuma tempo pa haci su huiswerk y pa puntra su maestro ora e no ta comprende algo.

Pa sigura bo cu bo yiu bay bon na scol comunica regularmente cu su maestro. Papia tocante su progreso, su partinan fuerte y menos fuerte.

 

Sea ta prome dia di scol of ultimo dia, percura pa bo yiunan sa cu bo tey pa tende nan preocupacion y sentimentonan. Y cu bo no ta spera perfeccion, sino cu nan ta haci nan best.

 

Fuente: articulo “Back to school” – Kidshealth

Pa informacion of pregunta por acerca Fundacion Pa Nos Muchanan – Cumana 2

Tel: 5834247/5880856 – Whatsapp: 6998900
E-mail: info@fpnm.aw – Website: www.fpnm.aw

 

Continue Reading

Aruba

Minister Rocco Tjon: Comision di CPT a audit diferente centro di detencion na Aruba

Published

on

This content is exclusive for members

Register or login to unlock this article

Continue Reading

Aruba

Caso Poentje Castro Detayenan demasiado vago a pone cu Hues no por a tuma otro decision

Published

on

 

 

ORANJESTAD-Un misterio grandi Ministerio Publico a converti e caso di asesinato di Poentje Castro diamars ultimo, ora cu Hues den Prome Instancia a dicidi cu tin cu laga Anderson Rasmijn, e unico sospechoso di e caso aki, den libertad ya cu no tin pruebanan concreto y legal cu ta confirma cu ta el a mata Castro.

Sinembargo tin varios aspecto cu no ta cuadra of miho bisa  ta klop cu otro den loke e acusado mes a declara den corte algun siman atras ora cu e caso a wordo trata mientras cu e aspecto mas extravagante, ta e hecho cu for di e investigacion inicial cu a wordo haci for di 2010, tin informacion di esaki cu a “perde.”

Un ponencia cu ta lanta hopi pregunta di e forma di proceder no solamente di Ministerio Publico pero tambe di cuerpo policial caminda ta ser mustra cu cierto partinan di e investigacion inicial, ta perdi y cu no por haya esaki.

Esaki ta duna un impresion di un falta di responsabilidad y seriedad di parti di e autoridadnan cu a haci e investigacion aki y unda nan informacion cu nan a hinca den computer, a bay y con esakinan por a perde. Lamentablemente mando policial no a ni reacciona pa bisa cu nan ta cuminsa un investigacion interno con algo asina por a pasa.

Con un oficial di polis, den e caso aki recherche, ta traha riba un caso den e “domain” di cuerpo policial, anto su informacion ta djis perde y ningun hende por haci esaki, ya cu ta dificil pa kere cu e recherchenan ta bay cas cu nan trabou y ta hinca esaki den nan computer na cas of nan laptop personal.

Fuera di esaki tin otro punto masha remarcabel, ya cu e sospechoso Rasmijn durante tratamento di e caso a declara cu el a bay cumpra droga  na un cas cu ta cerca di e cas di e victima Castro.

Segun su declaracion, el a bay pa cumpra en total di 4 kilo di droga cu ta cocaina y heroina, dunando indicacion cu ta su so a bay pa haci e ‘respondi’ aki, cu sin duda ta hopi peligroso. El a bisa tambe cu na final e no a haya 4 pero 2 kilo so.

Ora cu tuma nota cu Rasmijn a staciona su auto den Spechtstraat pa cana bay den Weststraat cu ta un caya hopi transita, el a  pasa riba e crusada di Weststraat y Rudolf Arendsstraat cu tambe ta un crusada hopi uza pa trafico, ta dificil pa asumi cu Rasmijn lo a core e riesgo di cana riba e pida di caminda aki, cu 2 kilo di droga sin cu el a wordo mira. Riba e mapa ilustra den e articulo por mira punto 1 ta unda ela staciona e auto y punto no. 2 ta unda Castro su cas tabata.

Ta mas normal den e tipo di negoshinan aki, pa “bestel” e droga cu anticipacion ya cu no ta solamente e droga e tin cu carga hiba bek su auto riba e distancia largo aki pero e ta canando cu  miles di florin of dollar pa paga esaki cu tambe ta un riesgo grandi den e trayectorio cu el a bisa cu el a cubri.

Algo no ta klop cu su declaracion, esta di staciona su auto den Spechtstraat y cana bay te banda di Apollostraat banda di cas di Castro, pa e piki 2 kilo di droga sigur ora cu realisa cu mayoria di e negoshi di bendemento di droga, ta tuma luga den scuridad di anochi,  pues lo por tin basta trafico pa y for di e mesun “tienda” na unda el a bay cumpra e droga aki.

Presencia di Rasmijn den vecindario ta keda un sospecho grandi den e caso aki pero tabata na autoridadnan hudicial pa clarifica esakinan y no awor despues di mas di un decada, busca pruebanan cu ya no por ta existi mas.

Tin un solo acusado, e yama Anderson Rasmijn. El a admiti cu e tabata na e sitio o sea den bisindario. Pero e ta nenga cu el a mata Poentje. Ministerio Publico a bisa e tabata actua straño pasobra el a para su auto leu y despues a bolbe na careda cu man scondi bou di su T-shirt. Kico e tabatin bou T-shirt? Fiscal no por a bisa kico esaki tabata pasobra nan no a ni a mir’e; ni ningun otro hende a mir’e cu e arma den su man.

Husticia ta paga awe pa eror di ayera

No tin ningun testigo cu a mir’e cerca di e cas di Poentje Castro y tampoco tin filmacion cu e tabata bini for di e cas di Poentje. E unico filmacion ta cu e ta den e caya pazuid di e supermercado Bo Chang y den Spechtstraat. E acusado mes ta nenga. Ni un biaha el a admiti di a mata Poentje Castro y hala atras.

A detene Anderson Rasmijn na aña 2011 pero no a haci ningun test pertinente di resto di polvo riba e pañanan confisca cu e tabatin bisti e anochi di e sucedido. E tabatin e pañanan aki ainda warda den un maleta. Pakico no a investiga e otro puntonan menciona door di testigo y a concentra solamente riba Anderson Rasmijn. Tur tip ta valioso.

Caso ta basa riba teoria y no echo

Fiscal mes a bisa den su rekisitorio cu el a dicidi pa concentra riba Anderson Rasmijn pasobra e tabata e unico sospechoso, mientras cu e mes algun minuut prome a pidi su disculpa pasobra e investigacion tabata laga hopi di desea y cu no a haya hopi parti di e proces-verbaal of cu a perde. Pakico no a cuminsa ful e investigacion di nobo y di e forma ey concentra riba tur e tipnan cu a drenta?

Varios tip cu no a investiga

Testigo a bisa cu tabatin un auto e anochi ey na cas di Poentje Castro cu mas hende den dje. No a bay riba dje; tabatin scooter sospechoso cu dos persona riba dje e anochi ey, pero no a sigui riba e pista aki; tin blackberry cu sanger y no a mencion’e mas; muraya tin mancha di sanger y no a bay riba dje. Si Poentje a cay y fayece mesora despues di e tiro, di con e muraya tin mancha di sanger. E persona cu a tira Poentje tabata den su cura y a bula pa huy. Ki tipo di sanger e tabata y ta mescos cu esun riba e Blackberry? Pregunta y mas pregunta. Pero sin contesta.

 

Continue Reading

Aruba

Prome Minister Evelyn Wever – Croes ta premira: Un paro na recorte salarial lo yuda normalisa e situacion

Published

on

Prome Minister Evelyn Wever - Croes

This content is exclusive for members

Register or login to unlock this article

Continue Reading

Trending

This shows content of element who has id="data"

Subscribe to Nobo Online

Unique insights and analysis on the stories that matter to the world

I'm already a member, take me to login