Boneiru
Proposishonnan mester sali di komunidat pa Kondekorashon Real

Kralendijk – Komishon pa Kondekorashon Real ta trahando riba dokumentunan pa proponé algun siudadano pa bini na remarke pa un Kondekorashon Real pa loke ta trata aña 2022. Tur aña miembronan di e komishon mes ta sondia pa di tal manera Boneiru su habitantenan tambe ta riba e lista di personanan ku ta haña un Kondekorashon Real.
Hendenan ku ta hasi trabounan eksepshonal den nos komunidat no ta opvio ku ta pensa riba nan. Ta p’esei ta hopi esensial pa kada un di nos pone atenshon riba kiko kada ken ta hasi den e komunidat aki. Tur kaminda riba nos dushi Boneiru tin personanan ku ta duna di nan mes pa komunidat.
Mayoria biaha nan ta hasi esaki den un forma ku no ta visibel pa otro hende. Lo ta bon si nos por pone e hendenan aki den spòtlait. Bo konosé un hende asina, i bo ta haña ku e meresé un rekonosementu públiko? E rekonosimentu mas balioso ta un kondekorashon di reino.
Un kondekorashon ta un símbolo di rekonosementu na un persona pa su aporte personal, òf algu ekstraordinario pa komunidat. Tur hende por proponé un kandidato ku por bini na remarke pa un kondekorashon real. Pa manda un nòmber aden mester yena un formulario i motivá dikon e persona lo mester bini na remarke pa e haña un kondekorashon. Ta yena un formulario ku e motivashon i tambe informashon di e persona i ta duna referensia. E petishon aki ta drenta serka e komishon di kondekorashon ku ta konsistí di Lucia Anthony, Jeaninne Wong Loi Sing, Mary Tjin Asjoe i Ada de Palm. Nan ta kaba di prepará e dokumentonan i hasi un promé sondeo pa wak si e petishon ta kumpli ku loke tin preskribí.
Na momento ku esaki ta kla ta entregá e proposishonnan na gezaghèber ku ta duna un konseho. Si e konseho ta positivo por duna un proposishon pa e sorto di altura di kondekorashon. Finalmente e representante di reino ta duna un kontesta final. E petishonnan ku e representante di reino risibí ta bai pa un komishon di 5 persona ku ta independiente (Kapittel voor de Civiele Orden) ku ta bai wak si e proposishon ta kumpli ku e reglamentu di òrdu i e ta duna minister un konseho.
Esun ku ta manda un proposishon aden mester tin pasenshi. E por dura un par di luna promé ku e ta kla. Ta importante pa entregá e informashon na tempu pa asina por prosesá e informashon na tempu. Pa promé di sèptèmber e proposishonnan mester ta den man di gezaghèber. P’esei ta importante pa entregá e petishonnan no mas tarda ku 15 di yüli 2021 asina entidat públiko tambe por pidi informashon adishonal ku nan tin mester manera e papel di bon kondukta. Ki ora un persona ta bin na remarke pa un kondekorashon? Si un persona ta hasi trabou boluntario kaminda su meta ta por ehèmpel laga e otro sintié bon. Si tin aporte personal òf spesial pa e komunidat.
Esei por ta den trabou boluntario pero tambe den trabou pagá. Boluntarionan ku pa 15 aña òf mas a duna un aporte inkansabel na un organisashon riba tereno di por ehèmpel deporte, kultura, arte, bida religioso, naturalesa, órden públiko, ta algun ehèmpel ku por hañá un kondekorashon.
Un persona ku a hasi algu ekstraordinario den su trabou, tambe lo por bini na remarke pa un kondekorashon. Importante ta ku komunidat mester a benefisiá di e trabou ku e hende a hasi. Pues e no mester ta relevante solamente pa e organisashon kaminda e kandidato ta traha, pero pa komunidat tambe.
Bo sa di un persona ku bo ke proponé pa un kondekorashon? Pa mas informashon por tuma kontakto ku sra. Jeaninne Wong Loi Sing na 786 8549, sra Ada de Palm na 777 1149, sra Mary Tjin Asjoe 527 3292 òf sra. Lucia Anthony na 777 4202 òf por manda meil na decoratiecommissiebonaire @gmail.com
Boneiru
Nòchi Willem, konehero di Union Sindikal Boneriano, USIBO

Sindikalismo na Boneiru (parti 2)
Siman pasá mi a elaborá riba e prinsipio di Independensia Sindikal i nos a trata e diferente aspektonan di Independensia Sindikal.
Awe lo mi elaborá riba e otro prinsipionan ku ta forma e base di sindikalismo. Un di nan ta: Demokrasia Sindikal
¿Kiko ta demokrasia Sindikal ?
Den sindikato e práktiká di demokrasia ta direkto i partisipativo. Esaki kier men ku representantenan sindikal ta ser elihí atraves di elekshonan statutario. Tur miembro tin derecho di bos i voto pa skohe i ser skohé i tur akuerdo mester tin apoyo i sosten di mayoría. Demokrasia sindikal ta basá riba e echo ku tur desishonnan grandi ku e organisashon ta tuma ta surgi for di asamblea (kongreso) general den kual ta partisipá e mayoría di e miembronan. Miembronan sin ningún opstákulo por opiná por ehèmpel ku si ta bai wèlga òf otro tipo di lucha. Pa disidí riba wèlga por ehèmpel ta e miembronan ta disidí ora ta welga, e kurso di e welga i akshonnan ta tuma. Ta nan tin e palabra definitivo i final.
Demokrasia sindikal ta tambe e prinsipio di kada trahadó pa skohe den libertat kua sindikato e ta afiliá na dje. Esaki ta ankrá den nos konstitushon. Nos ta ilustrá esaki awe ku e kaso k uta tumando lugá na Selibon kaminda trahadónan a disidí ku nan kier afiliá na otro sindikato pa defendé nan interesnan.
Art. 8 Grondwet van Nederland ku ta grodnwet ku ta konta pa Boneiru tambe
Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde.
Na papiamentu e artikulo aki ta bisa: E derecho di asosiashon ta rekonosé. Solamente pa via di lei por limita e derecho aki na interés di orden públiko,
ILO, ku ta International Labour Organisation tambe ta defendé i rekonosé e derecho fundamental di e trahadó pa lanta of pa djoin un organisashon sindikal. E ta bisa:
The right of workers to form and join organizations of their own choosing is an integral part of a free and open society.
Na Papiamentu e ta bisa:E derecho di trahadónan pa lanta òf djòin organisashonnan di nan propio eskoho ta parti integral di un sosiedat liber i habri, esta un sosiedat demokrátiko.
Den e kaso di SELIBON ta e derecho aki e trahadónan a usa pa disidí den tur libertat ku nan ta bai afiliá na un sindikato di nan preferensha. I tur sindikato, pero tambe dunadó di trabou, den e kaso aki gerensia di SELIBON mester respetá e derecho aki inkondishonalmente.
E menasanan, e intimidashonnan, e deklarashonnan ku trahadónan lo pèrdè nan derechonan ankrá den nan CAO, akusashonnan di traishon, forsa pa keda retené kontribushon, metementu di miembronan di gerensia ku ta manda hende bai te na kas di e trahadónan ku a disidí di bai afiliá na otro sindikato ta totalmente robes i for di sla.
E ta pone un mancha grandi riba e sindikato ku ta hasi e práktikanan aki i e ta mustra ku gerensia di e kompania no ta respetá demokrasia i komo ku ta un kompania di gobièrnu, gezaghèber i bestuurscollege inmediatamente mester instruí e gerensia pa apstené su mes for di e práktikanan maligno aki.
Pa haña klaridat ta kua di e sindikatonan tin mayoría di e trahadónan organisá, tantu Selibon komo AFBW a pidi mediador di gobiernu pa organisá un referendem na Selibon. Konforme nos leinan e mediadó riba término korto lo organisá esaki i tur trahadó ku derecho di voto lo por partisipá na e referèndem i den tur libertat i sekresia nan lo por vota pa e sindikato di nan preferensia.
Ta bon pa liderato di sindikato den e dianan ku ta bin duna informashon ophetivo na e trahadónan di Selibon tokante e referèndem ku ta na kaminda. Ta bon tambe pa mustra gerensia pa keda leu for di e derecho di e trahadónan i ni direkto ni indirekto trata na influenshá e trahadó. Sigur mester mustra gerensia, den e kaso aki sr. Rudsel Leito pa e i su miembronan di staf apstené nan mes di tur klase di akshon ku ta hole menasa, intimidashon o represaya kontra kualkier trahadó ku ta bai hasi uzo di su derecho di eskoho liber na kua organisashon sindikal e kier pertenesé. Si bo no kier tin guera ku lagadishi no planta bonchi kantu di trankera. Si Selibon kier pas laboral, antó laga e referéndum tuma lugá den tur trankilidat i libertat. Esaki ta konta tambe pa e sindikatonan ku a partisipá na e referéndum. Keda korda ku boso prinsipio ta pa SIRBI INTERES DI E TRAHADO I SU FAMIA i no propio interés.
Boneiru
Selebrashon di Dia di Boneiru ku sintimentu miksto

Kralendijk–Awe 6 di sèptèmber pueblo boneriano a selebrá Dia di Boneiru kuminsa for di mainta ku reunion Solèm, siguí pa hisamentu di bandera kompañá pa himno adaptá kual ta hopi kuestionabel den komunidat pa despues palabranan di Pastor Mark Hooijschuur, sigui pa gezaghèber interino, sigui pa diputado Nina Den Heyer pa despues presentashon un kor I 4 kantante pa despues Honda siudadanonan di honor pa despues un show di Baile pa kloudurá e programa ofisial di Boneiru.
E aña aki ta di 70 aña pasa ku Konseho Insular a reuní pa promé bia i 39 aña pa promé e selebrá e promé Dia di Boneiru.

Skirbí pa Tico Janga.
E promé barku krusero a drenta haf di Kralendijk despues di 18 luna pa promé bia. Pabien i nos ta spera ku no te promé i último. Un esfera positivo a reina djaweps último. Ta bai trata pa haña mas barku krusero pero ku e situashon di e pandemia ku ta asotando mundu kosnan ta kambia un ora pa otro.
E forma ku e toformentu na nos himno a bai, ta kuestionabel, ta algu ku regardá un isla su intidat anto ta hasié den sekresia? Mi ta wak mas leu ku defakto meter a asta bin ku enkuesta òf un referendum pa sondea. Tin hende ke hasi wega prèt paso nan no tin noshon di kiko ta trata aki.
*
Tin persona ta kere ku ta empleadonan di Servisio di Kultura, Arte i Literatura ta inbolví den e proyekto modernisashon di himno di Boneiru, luga ta empleadonan di R&O ku Handhaving.
*
Nos a komprondé ku for di prensipio di e proyekto di himno aki servisio di Komunikashon tabata poko envolví. Pero desde ku un di e empleado ku tabata enkargá ku parti e proyekto a keda trasladá pa SKAL
tantu servisio di komonikashon ni SKAL no ta involví mas manera mester ta .
“*“
Ami ta haña redikulo ku un asuntu di kambia un himno komo sorpresa. Si tabatin transparensia informá pueblo kiko ta bai pasa ku ta bai kambia nos himno nashonal ta algu sagrado I mester a traha un komishon hasi e estudio i konsehonan korespondiente pa bai K.I. I pidi pa kambia e himno pa inkorporá otto instrument pa modifiká e himno. Asta kisas puntra Pueblo kiko e ta pensa. Ta kambia a kambia e himno sin niun prrvio aviso. Asina ku hinka un otro instrument den ta un kambio. Asina ku modifiká un kansion himno etc, ta kambio. Kuenta di no a kambia letra, melodia pero a hinka blas instrument violin chelo ta kambio. E forma ku e kos aki a bai ta kuestionabel.
“* “
Un himno no ta un disko ku ora un hende haña ta bon e ta entamá un proyekto pa kambia un himno. Ta kos serio i sensible ku mester poné debidamente. Meskos lo por a hasié ku bandera di Boneiru i dia 6 Sept haña nos ku sorpresa ku a kambia koló di e bandera. Mi ta komentá paso mi a traha na V&P / comunicatie. Dikon SKAL ku ta un servisio di kultura no ta den?
“* “
E ora ei por a usa e fondo pa otro proyekto. Por ehèmpel siña i eduká e bandanan krioyo kiko ta musika KULTURAL folkliriko i ya nos ta stòp di daña nos folklor sin sa.
“*“
Awor si Hulanda no a poné fondo disponibel lo a modifiká e himno.
“*“
Kolegio Ehekutivo riba proposishon di diputado enkarga ku kultura, despues di a analisá e supsidio ku eksklusivamente mester keda usa pa kultura a disidi ku lo bai modernisa e akompanjamentu musikal di nos himno di Boneiru. Pa tal rason a lanta un komishon di musikonan i artistanan boneriano pa realisá e proyekto aki. Tambe lo tin un kuerpo di hurado ku lo evalua e produkto E produkto final den un forma di un regalo lo keda presenta riba 6 di september 2021 riba Dia di Boneiru. Ku un publikashon asina aki ora e desishon a kai na mi humilde opinion lo a evitá tur sorto di diskushon i spekulashon. Esaki yama TRANSPARENSHA DI GOBERNASHON.
“* “
E asuntu ku himno ta bira bieu i nos ta den tempu moderno pa mi no ta un argumentu. Himno no sa bira bieu ni no sa kambia himno. Nos tin prueba di paisnan ku a bira independiente en siglo nan pasá ku ofisialmente nunka a kambia nan himno. Ta nos so ku nos lokura ku ta keda kambia himno, kambia status i bira kolonia bèk na lugá ku nos a traha ba bienestar di pueblo pa progreso nos politikonan sinberguensa a enrikesé nan mes i desgrasiá un pais.
“* “
Awor nos ta blo sigui slijm Hulanda ku no tin niun tiki rèspèt pa nos.
“* “
De nuchtere Nederlander aan het woord, segun Nochi Willem. Den e konteksto aki e ta ofresè un alternativa realístiko. Si proyektá su pensamentu riba Boneiru den konteksto di komportashon elektoral di nos pueblo mi kier bisa esaki. Ohalá na interes di pueblo boneriano e partidonan MPB, DP, UPB i Frakshon Coffie por surpasá nan sombra i bin ku un Bestuurscollege ku realmente ta bai atendè e problemanan serio ku nos ta konfrontá. Pa logra esaki ta deseabel pa bai mesa di negaosashon, bèk, ya ku e gritu komun ku nos ta tende di mandatarionan aktual pero tambe den komunidat ta ku e struktura estatal mankaron i spesialmente e forma ku a duné kontenido ta strobando e desaroyo sano, durdero i sostenibel di Boneiru. I si ta nesesario forma un Besturuscollege ku un programa te na e próksimo elekshon ku ta atendê esaki ku tur seriedat.
“* “
Biniendo bèk riba e bòmbòshi di himno, no ta e hóben Ito Martis kumunidat tin problemá kuné, sino e diputado i OLB. Pasó tin algun grappermakker ku no tin niun tiki noshon di kiko ta kome i bebe di himno i kultural, ta papia idiotes i brua tera. Komo ku nan ta insinuá ku nos no ta duna rekonosémente na nos artistanan. Loke no ta kuadra ku berdat. Nos ta kuestioná gobièrnu kon e asuntu aki a bai.
“* “
Esmas ta e forma no transparente ta kuestionabel den e kaso di himmo aki. Komo ku por bin ku un koro celestial mes si nan ke, pero bo no por ni mag sorprendé un pueblo ku su himno ku no ta aprobá pa Konseho Insular i pueblo.
“*“
Esmas no por tasina ku un gobièrnu pa medio di su diputado enkargá ku kultura i asuntunan sosial ta minimalisá/ kòrta den asuntunan sosial pa kombatí pobresa, ta kita fondonan distiná pa Plataformanan di bario antó ta bai di akuerdo ku suma supstansial di kasi 44 mil $ pa ahustá himno i traha un mini dokumentario di e himno di Boneiru, pa presenté Dia di Boneiru siendo e pueblo no por partisipá aktivamente né presentashon i selebrashon di Dia di Boneiru.
“* “
E akto nan aki ta un bòftá den kara di pueblo boneriano i ta supestimá e komunidat su inteligensia. Mientras ta karesé di fondo pa drecha kalidat di bida kultural i sosial ekomomiko den barionan di Boneiru ta malgastá fondonan for di Hulanda destiná pa kultura. Si ta gobièrnu di Boneiru mes mester lo a saka e montante ski cpa renobá himno lo e no a saké, esei nos ta sigur.
“* “
Ta malversashon di fondonan sin ta un proyekto di prioridat mirando e situashon ku nos ta pasando aden.“Ku asombro i alabes hopi interogansia Gabriel Mercera i Peter Silberie mester a tuma nota den medionan di komunikashon, ku porfin ta bai hasi kambio na himno di Boneiru.
“*“
Motibu di esaki ta ku ámbos persona den pasado ( 3 aña pasá), komo hefe interino di SKAL i hefe di Indebon a kuminsa ku e proyekto, despues ku Sr. Jairo Evertsz a aserká Peter Silberie pa kambio na e himno.
“*“
Intenshon di e kambionan tabata pa medio di teknologianan moderno, ahustá e himno i hasi esaki ku musikonan lokal. Spesifikamente ahustá e musika, manera e melodia i areglo antó na e letra lo no kambia nada.
“* “
Mi a skirbi i papia splika ku e puesto di trabou belasting hefe prison brantwer ZVK etc ku ta bou mando di Hulanda, ta keda ehekutá pa distemá di roleer pa Hulandesnan haña opurtunidat pa disfrutá in de tropen.