Connect with us

Boneiru

NKBB ke rekordá lidernan di Eks Antia

Published

on

Kralendijk–Nos Ke Boneiru Bek ta tumando nota di e ultimo diskushonan, desaroyonan konserniendo e trayektoria pa pone Bonaire riba lista di teritorionan-sin-propio-gobernashon di Nashonan Uni i ta rekonosé esfuersonan kontinou pa atendé ku e proseso no-finalisà di dekolonisashon di anterior islanan di Antia Hulandes.
NKBB ta hopi optimista ku Korsou, Aruba i St Maarten ku awor papiando ku entusiasmo di sigui e trayektoria aki despues di sinku aña ku Sr Finies a hasi diferente mishon di konsientisashon pa reuni ku lidernan, ministernan, miembronan di parlamentu,gobiernonan, organisashonan i suidadanonan pa splika nos trayektoria i algun di nan manera Aruba i Korsou a hasi donashonan. Na prome instante nos trajektoria ku Nashonan Uni, tabata wordu mira ku skeptisismo pero tabata wordu duna respet I sosten. Awor despues di e ultimo desaroyonan, finalmente, nos ta mirando ku e pueblonan riba e sialan CAS ta mas inkliná pa papia riba pone nan islanan riba e lista di teritorionan-sin-propio-gobernashon di Nashonan Uni. No, e pueblo di Bonaire ta gradesido I sumamente kontentu pa boso pa join nos riba e ruta di Nashonan Uni.


Tabata un kaminda largu, kaminda ami James Finies a wordu deskrimina kontra di ami, a bira desemplea ,a protesta pa 222 dia konsekutivo, a sobrebibí tres atento di asesinato i a wordu ilegalmente detene pero mi a no entrega pasobré mi tabata sa ku ta kaminda di Nashonan Uni ta e ruta pa nos komo isla mester tuma. Di mi bishitanan na e sede di Nashonan Uni na New York kaminda mi a logra hasi un presentashon riba 22 juni 2016 den Komite di Dekolonisashon di Nashonan Uni, kaminda mi a hasi nan konsiente, i pa promré biaha, ku e impreshon ku nan tin di islanan Karibense di Reino ta ku nos tin derecho igual i ful outonomia meskos ku Hulanda, i ku esaki no ta berdat, i por wak esaki riba e link di U-tube: https://youtu.be/jat9DEMzc2U
Sinembargo, ku e aktual teoria I narativo di algun enkuanto e resolushon 945 di 1955 di Nashonan Uni, ku ta en kuestion pa su nifikashon, interpretashon, splikashon I implikashonan, nos lo ke rekomenda altamente ku esaki mester wordu aklara pa Nashonan Uni ku e teoria aki ta berdat o no ku Antias Hulandes ofisialmente a wordu kita for di e lista pa e resolushon 945.
NKBB su trajektoria pa pone Bonaire riba e lista ta di un otro angulo, pasobra loke nos ta fokus riba ta e aktual 10-10-10 areglonan gubernamental entre Bonaire I Hulanda no ta kumpli ku standardnan internashonal di ful igualdat politiko, nesesario pa ful propio-gobernashon bao di ley internashonal.
Komo parti di nos akshon riba e trajektoria, nos, NKBB ta riba e kaminda pa re-listing di Bonaire I mester a laga hasi un investigashon na nivel di Nashonan Uni – Evaluashon di propio-gobernashon den konformidat ku standardnan internashonalmente rekonose pa Nashonan Uni pa isla di Bonaire. Esaki ku meshon grupo di ekspertonan ku a hasie pa Polynesia Franses ku a relist resientemente na 2013. E evaluashon a wordu hasi posibel pa medio di kontribushon I donashonan di e komunidat Boneriano pero tambe di nos islanan ruman. E ta tambe un herment pa investiga e relashon di poder entre un huridikshon politiko I un otro pais. E evaluashon a konsentra riba e siguiente temanan; derecho di outodeterminashon, aplikabilidat di leynan I status igual I derechonan di suidadanonan, ku nos gustosoamente lo por hasi un presentashon na boso gobeirnonan/parlameto, I ku a determina: 1- e aktual status politiko di Bonaire no ta kumpli ku e minimo standardnan rekeri pa ful propio-gobernashon pa medio di integrashon politiko, 2- e status di entidat publiko duna na Bonaire a wordu formalmente rechaza pa e pubelo den refernduman di 2010 I 2015. Pues Bonaire ta wordu goberna bao di un sistema ku formalmente e la ekspresa su oposishon ne pa medionan demokratiko.


NKBB ta determina pa pone Bonaire riba lista di teritorionan-sin-propio-gobernashon pasobra en realidat, e situashon na Bonaire ta hopi malu I e pueblo ta den gran nesesidat pa asistensia I atenshon pa motibu di e efektonan di re-kolonisashon Hulandes ku ta kausa hopi sufrimentu pa e pueblo Boneriano.
– sistema di edukashon a kambia pa normanan Hulandes pa akomoda imigrantenan Hulandes Oropeo I degrada I segregrega e nativonan pa nivelnan mas abao; lesnan awor ta wordu duna na Hulandes I no na Papiamentu pues e muchanan ta wordu evalua pa komprenshon di un idioma stranhero I no nan idioma nativo
-insentivo enorme di impuesto, subsidionan ets ofrese pa imigrashon massal di Hulandes Oropeo; derecho di vota den 90 dia despues di yegada; redusiendo e nativonan na un grupo di minoria riba nan mes isla; degrada I remplasa hefe di departamento nativo ku Hulandes Oropeo
-tereno/propiedat I impuesto hisa te ku 1000% I na nivel Hulandes Oropeo – destitushon di nativonan di nan propiedatnan I perdiendo nan negoshi na e Hulandesnan I Chinesnan
-kuminda I kosto di bida a subi I entrada a baha, pushando mas ku 50% di nativonan pa biba bao linja di pobresa. Turismo, naturalesa, sektor di negoshi , konstrukshon, Kamara di Komersio,…tuma over pa e Hulandesnan, immigrashon I kontrol di fronteraa tuma over pa Hulandesnan
-ley di euthanasia impone I forsa eliminando nativonan
-sistema bankario kambia I bao di kontrol di Hulanda Oropeo AFM eksluyendo nativan fro di fasilidatnan I posibilidatnan bankario di fiansa
-awa I koriente bao di kontrol Hulandes Oropeo ACM subimento di gastu I tarifanan ku algun shen porsentahe
I asina por sigui…..

E derecho absoluto sagrado di outodeterminashon tin ku dirigi na proseso transformatorio di dekolonisashon I demokrasia, o loke a pasa ku Bonaire (BES) ku esaki a wordu remplasa ku un proseso falsu ku a resulta den un reforma kolonial ku ta mantene e desigualdat aktual. Gobernashon di dependensia no ta gobernashon demokratiko meskos ku kolonialismo no ta demokrasia, manera ku e evaluashon a konklui ku kualke projekshon di Bonaire komo gobernashon demokratiko ta un ilushon kompara ku tur otro tipo di gobernashon demokratiko.
Nota, komo parti di e inisiativa aki, NKBB a funda un komishon ehekutivo na Bonaire, NUKEB pa e proseso di re-listing konsistiendo di tres partido politiko i otronan: Un Union Pa Pueblo, Union Revolushon Boneriano, Frente Sosial Progresivo, Bonaire Human Rights Organization suidadano representante.
NKBB a start I kontinua ku e trajektorio di re-listing di Bonaire, pa e hecho, ku nos gobeirno lokal ta subordina na e gobierno Hulandes I e desishon pa pone Bonaire riba e lista di Nashonan Uni ta supera ambos e gobierno Hulandes I esun lokal nan outoridat I poder I nan no por boykot ni stop e esaki. Ademas nos a bin ta traha ku konseheronan internashonal di Nashonan Uni for di komienso I a atkeri eksperiensa personal I praktiko kon Nashonan Uni ta funshona. Nos ta ofrese na boso konsiderashon, pa seriamentu join e trajektoria di Nashonan Uni pa konsidera nos sosten, guia I konosementu pa ku e mekanismo di Nashonan Uni na e previsto potenshal aspirashonan di e gobiernonan di Aruba, Korsou I Sint Maarten ku lo ke pone nan isla bek riba e lista di Nashonan Uni. Mientrastantu nos lo kontinua nos kurso, direkshon pa pone Bonaire riba e lista di teritorionan-sin-propio-gobernashon kaminda Hulanda lo tin e obligashon pa kumpli I raporta di akuerdo ku artikulo 73.

Continue Reading

Boneiru

Nòchi Willem, konehero di Union Sindikal Boneriano, USIBO

Published

on

By

Sindikalismo na Boneiru (parti 2)

Siman pasá mi a elaborá riba e prinsipio di Independensia Sindikal i nos a trata e diferente aspektonan di Independensia Sindikal.
Awe lo mi elaborá riba e otro prinsipionan ku ta forma e base di sindikalismo. Un di nan ta: Demokrasia Sindikal

¿Kiko ta demokrasia Sindikal ?

Den sindikato e práktiká di demokrasia ta direkto i partisipativo. Esaki kier men ku representantenan sindikal ta ser elihí atraves di elekshonan statutario. Tur miembro tin derecho di bos i voto pa skohe i ser skohé i tur akuerdo mester tin apoyo i sosten di mayoría. Demokrasia sindikal ta basá riba e echo ku tur desishonnan grandi ku e organisashon ta tuma ta surgi for di asamblea (kongreso) general den kual ta partisipá e mayoría di e miembronan. Miembronan sin ningún opstákulo por opiná por ehèmpel ku si ta bai wèlga òf otro tipo di lucha. Pa disidí riba wèlga por ehèmpel ta e miembronan ta disidí ora ta welga, e kurso di e welga i akshonnan ta tuma. Ta nan tin e palabra definitivo i final.
Demokrasia sindikal ta tambe e prinsipio di kada trahadó pa skohe den libertat kua sindikato e ta afiliá na dje. Esaki ta ankrá den nos konstitushon. Nos ta ilustrá esaki awe ku e kaso k uta tumando lugá na Selibon kaminda trahadónan a disidí ku nan kier afiliá na otro sindikato pa defendé nan interesnan.
Art. 8 Grondwet van Nederland ku ta grodnwet ku ta konta pa Boneiru tambe
Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde.
Na papiamentu e artikulo aki ta bisa: E derecho di asosiashon ta rekonosé. Solamente pa via di lei por limita e derecho aki na interés di orden públiko,
ILO, ku ta International Labour Organisation tambe ta defendé i rekonosé e derecho fundamental di e trahadó pa lanta of pa djoin un organisashon sindikal. E ta bisa:
The right of workers to form and join organizations of their own choosing is an integral part of a free and open society.
Na Papiamentu e ta bisa:E derecho di trahadónan pa lanta òf djòin organisashonnan di nan propio eskoho ta parti integral di un sosiedat liber i habri, esta un sosiedat demokrátiko.

Den e kaso di SELIBON ta e derecho aki e trahadónan a usa pa disidí den tur libertat ku nan ta bai afiliá na un sindikato di nan preferensha. I tur sindikato, pero tambe dunadó di trabou, den e kaso aki gerensia di SELIBON mester respetá e derecho aki inkondishonalmente.
E menasanan, e intimidashonnan, e deklarashonnan ku trahadónan lo pèrdè nan derechonan ankrá den nan CAO, akusashonnan di traishon, forsa pa keda retené kontribushon, metementu di miembronan di gerensia ku ta manda hende bai te na kas di e trahadónan ku a disidí di bai afiliá na otro sindikato ta totalmente robes i for di sla.
E ta pone un mancha grandi riba e sindikato ku ta hasi e práktikanan aki i e ta mustra ku gerensia di e kompania no ta respetá demokrasia i komo ku ta un kompania di gobièrnu, gezaghèber i bestuurscollege inmediatamente mester instruí e gerensia pa apstené su mes for di e práktikanan maligno aki.
Pa haña klaridat ta kua di e sindikatonan tin mayoría di e trahadónan organisá, tantu Selibon komo AFBW a pidi mediador di gobiernu pa organisá un referendem na Selibon. Konforme nos leinan e mediadó riba término korto lo organisá esaki i tur trahadó ku derecho di voto lo por partisipá na e referèndem i den tur libertat i sekresia nan lo por vota pa e sindikato di nan preferensia.
Ta bon pa liderato di sindikato den e dianan ku ta bin duna informashon ophetivo na e trahadónan di Selibon tokante e referèndem ku ta na kaminda. Ta bon tambe pa mustra gerensia pa keda leu for di e derecho di e trahadónan i ni direkto ni indirekto trata na influenshá e trahadó. Sigur mester mustra gerensia, den e kaso aki sr. Rudsel Leito pa e i su miembronan di staf apstené nan mes di tur klase di akshon ku ta hole menasa, intimidashon o represaya kontra kualkier trahadó ku ta bai hasi uzo di su derecho di eskoho liber na kua organisashon sindikal e kier pertenesé. Si bo no kier tin guera ku lagadishi no planta bonchi kantu di trankera. Si Selibon kier pas laboral, antó laga e referéndum tuma lugá den tur trankilidat i libertat. Esaki ta konta tambe pa e sindikatonan ku a partisipá na e referéndum. Keda korda ku boso prinsipio ta pa SIRBI INTERES DI E TRAHADO I SU FAMIA i no propio interés.

Continue Reading

Boneiru

Selebrashon di Dia di Boneiru ku sintimentu miksto

Published

on

By

Kralendijk–Awe 6 di sèptèmber pueblo boneriano a selebrá Dia di Boneiru kuminsa for di mainta ku reunion Solèm, siguí pa hisamentu di bandera kompañá pa himno adaptá kual ta hopi kuestionabel den komunidat pa despues palabranan di Pastor Mark Hooijschuur, sigui pa gezaghèber interino, sigui pa diputado Nina Den Heyer pa despues presentashon un kor I 4 kantante pa despues Honda siudadanonan di honor pa despues un show di Baile pa kloudurá e programa ofisial di Boneiru.

E aña aki ta di 70 aña pasa ku Konseho Insular a reuní pa promé bia i 39 aña pa promé e selebrá e promé Dia di Boneiru.

Continue Reading

Boneiru

Published

on

By

Skirbí pa Tico Janga.

E promé barku krusero a drenta haf di Kralendijk despues di 18 luna pa promé bia. Pabien i nos ta spera ku no te promé i último. Un esfera positivo a reina djaweps último. Ta bai trata pa haña mas barku krusero pero ku e situashon di e pandemia ku ta asotando mundu kosnan ta kambia un ora pa otro.

E forma ku e toformentu na nos himno a bai, ta kuestionabel, ta algu ku regardá un isla su intidat anto ta hasié den sekresia? Mi ta wak mas leu ku defakto meter a asta bin ku enkuesta òf un referendum pa sondea. Tin hende ke hasi wega prèt paso nan no tin noshon di kiko ta trata aki.
*
Tin persona ta kere ku ta empleadonan di Servisio di Kultura, Arte i Literatura ta inbolví den e proyekto modernisashon di himno di Boneiru, luga ta empleadonan di R&O ku Handhaving.
*
Nos a komprondé ku for di prensipio di e proyekto di himno aki servisio di Komunikashon tabata poko envolví. Pero desde ku un di e empleado ku tabata enkargá ku parti e proyekto a keda trasladá pa SKAL

tantu servisio di komonikashon ni SKAL no ta involví mas manera mester ta .
“*“
Ami ta haña redikulo ku un asuntu di kambia un himno komo sorpresa. Si tabatin transparensia informá pueblo kiko ta bai pasa ku ta bai kambia nos himno nashonal ta algu sagrado I mester a traha un komishon hasi e estudio i konsehonan korespondiente pa bai K.I. I pidi pa kambia e himno pa inkorporá otto instrument pa modifiká e himno. Asta kisas puntra Pueblo kiko e ta pensa. Ta kambia a kambia e himno sin niun prrvio aviso. Asina ku hinka un otro instrument den ta un kambio. Asina ku modifiká un kansion himno etc, ta kambio. Kuenta di no a kambia letra, melodia pero a hinka blas instrument violin chelo ta kambio. E forma ku e kos aki a bai ta kuestionabel.
“* “
Un himno no ta un disko ku ora un hende haña ta bon e ta entamá un proyekto pa kambia un himno. Ta kos serio i sensible ku mester poné debidamente. Meskos lo por a hasié ku bandera di Boneiru i dia 6 Sept haña nos ku sorpresa ku a kambia koló di e bandera. Mi ta komentá paso mi a traha na V&P / comunicatie. Dikon SKAL ku ta un servisio di kultura no ta den?
“* “
E ora ei por a usa e fondo pa otro proyekto. Por ehèmpel siña i eduká e bandanan krioyo kiko ta musika KULTURAL folkliriko i ya nos ta stòp di daña nos folklor sin sa.
“*“
Awor si Hulanda no a poné fondo disponibel lo a modifiká e himno.
“*“
Kolegio Ehekutivo riba proposishon di diputado enkarga ku kultura, despues di a analisá e supsidio ku eksklusivamente mester keda usa pa kultura a disidi ku lo bai modernisa e akompanjamentu musikal di nos himno di Boneiru. Pa tal rason a lanta un komishon di musikonan i artistanan boneriano pa realisá e proyekto aki. Tambe lo tin un kuerpo di hurado ku lo evalua e produkto E produkto final den un forma di un regalo lo keda presenta riba 6 di september 2021 riba Dia di Boneiru. Ku un publikashon asina aki ora e desishon a kai na mi humilde opinion lo a evitá tur sorto di diskushon i spekulashon. Esaki yama TRANSPARENSHA DI GOBERNASHON.
“* “
E asuntu ku himno ta bira bieu i nos ta den tempu moderno pa mi no ta un argumentu. Himno no sa bira bieu ni no sa kambia himno. Nos tin prueba di paisnan ku a bira independiente en siglo nan pasá ku ofisialmente nunka a kambia nan himno. Ta nos so ku nos lokura ku ta keda kambia himno, kambia status i bira kolonia bèk na lugá ku nos a traha ba bienestar di pueblo pa progreso nos politikonan sinberguensa a enrikesé nan mes i desgrasiá un pais.
“* “
Awor nos ta blo sigui slijm Hulanda ku no tin niun tiki rèspèt pa nos.
“* “
De nuchtere Nederlander aan het woord, segun Nochi Willem. Den e konteksto aki e ta ofresè un alternativa realístiko. Si proyektá su pensamentu riba Boneiru den konteksto di komportashon elektoral di nos pueblo mi kier bisa esaki. Ohalá na interes di pueblo boneriano e partidonan MPB, DP, UPB i Frakshon Coffie por surpasá nan sombra i bin ku un Bestuurscollege ku realmente ta bai atendè e problemanan serio ku nos ta konfrontá. Pa logra esaki ta deseabel pa bai mesa di negaosashon, bèk, ya ku e gritu komun ku nos ta tende di mandatarionan aktual pero tambe den komunidat ta ku e struktura estatal mankaron i spesialmente e forma ku a duné kontenido ta strobando e desaroyo sano, durdero i sostenibel di Boneiru. I si ta nesesario forma un Besturuscollege ku un programa te na e próksimo elekshon ku ta atendê esaki ku tur seriedat.
“* “
Biniendo bèk riba e bòmbòshi di himno, no ta e hóben Ito Martis kumunidat tin problemá kuné, sino e diputado i OLB. Pasó tin algun grappermakker ku no tin niun tiki noshon di kiko ta kome i bebe di himno i kultural, ta papia idiotes i brua tera. Komo ku nan ta insinuá ku nos no ta duna rekonosémente na nos artistanan. Loke no ta kuadra ku berdat. Nos ta kuestioná gobièrnu kon e asuntu aki a bai.
“* “
Esmas ta e forma no transparente ta kuestionabel den e kaso di himmo aki. Komo ku por bin ku un koro celestial mes si nan ke, pero bo no por ni mag sorprendé un pueblo ku su himno ku no ta aprobá pa Konseho Insular i pueblo.
“*“
Esmas no por tasina ku un gobièrnu pa medio di su diputado enkargá ku kultura i asuntunan sosial ta minimalisá/ kòrta den asuntunan sosial pa kombatí pobresa, ta kita fondonan distiná pa Plataformanan di bario antó ta bai di akuerdo ku suma supstansial di kasi 44 mil $ pa ahustá himno i traha un mini dokumentario di e himno di Boneiru, pa presenté Dia di Boneiru siendo e pueblo no por partisipá aktivamente né presentashon i selebrashon di Dia di Boneiru.
“* “
E akto nan aki ta un bòftá den kara di pueblo boneriano i ta supestimá e komunidat su inteligensia. Mientras ta karesé di fondo pa drecha kalidat di bida kultural i sosial ekomomiko den barionan di Boneiru ta malgastá fondonan for di Hulanda destiná pa kultura. Si ta gobièrnu di Boneiru mes mester lo a saka e montante ski cpa renobá himno lo e no a saké, esei nos ta sigur.
“* “
Ta malversashon di fondonan sin ta un proyekto di prioridat mirando e situashon ku nos ta pasando aden.“Ku asombro i alabes hopi interogansia Gabriel Mercera i Peter Silberie mester a tuma nota den medionan di komunikashon, ku porfin ta bai hasi kambio na himno di Boneiru.
“*“
Motibu di esaki ta ku ámbos persona den pasado ( 3 aña pasá), komo hefe interino di SKAL i hefe di Indebon a kuminsa ku e proyekto, despues ku Sr. Jairo Evertsz a aserká Peter Silberie pa kambio na e himno.
“*“
Intenshon di e kambionan tabata pa medio di teknologianan moderno, ahustá e himno i hasi esaki ku musikonan lokal. Spesifikamente ahustá e musika, manera e melodia i areglo antó na e letra lo no kambia nada.
“* “
Mi a skirbi i papia splika ku e puesto di trabou belasting hefe prison brantwer ZVK etc ku ta bou mando di Hulanda, ta keda ehekutá pa distemá di roleer pa Hulandesnan haña opurtunidat pa disfrutá in de tropen.

Continue Reading

Trending

This shows content of element who has id="data"

Subscribe to Nobo Online

Unique insights and analysis on the stories that matter to the world

I'm already a member, take me to login