Boneiru
Di tur un poko di loke ta pasa na Boneiru
Notisia lamentabel.
“Un pilar grandi di Bonaire a bai laga nos.
“Èks Gezaghèbber di Bonaire“Siudadano instrumental den varios organisashon “Instrumental pa loke ta e konseho di e moneda pa usa pa Bonaire 1e di Yanüari 2011.
“Señor Raymundo Saleh a hasi hopi pa Boneiru. E tabata diputado, gezaghebèr, lider politiko di partido ADEN, den organisashon sosial deportivo, direktor di Bonaire Exel.
E gran personahe ku Boneiru a konosé i mester ta orguyoso di su logronan. Na famianos palsbra di kondolensia.
“Raymundo Saleh….. te despues.“
***
“Segun UNKOBON enkonekshon ku e plan di drecha e bich na Forn’i Kalki na Belnem i tin indikashon fuerte ku e yu di tera lo no bai haña oportunidat pa operá un di kiosko pa sea bende produkto artesia òf un snèkbar, pero tambe pa e propio yunan di tera pa rekreá sosialisá hasiendo uso di sitio nan públiko.
“Mester duna e boneriano opurtunidat pa operá e kioskonan kontra un preis rasonabel pa yuda krese.
***
E luna aki 25 kolaboradó pedagógiko den sektor di akohida di mucha a slag pa nan estudio di MBO pa kolaborador pedagógiko asistente. Ku esaki nan ta un stap mas serka di e eksigensianan di diploma, ku ta stipulá den e ordenansa insular pa akohida di mucha for di aña pasá, den kuadro di e programa BES(t) 4 kids. Mas ku mitar di e profeshonalnan den sektor di akohida di mucha ta kumpli ku e nivel di estudio deseá i kasi mitar ta studiando.
***
E programa BES(t) 4 kids ke ofresé akohida di mucha di bon kalidat, seif i pagabel pa mucha di Hulanda Karibense, pa tur mucha haña chèns pa desaroyá nan mes kompletu. P’esei e ordenansa insular pa akohida di mucha a drenta na vigor na 2020. Den e ordenansa aki tin tur eksigensia di diploma stipulá na kua tur organisashon di akohida di mucha mester tene nan mes. E eksigensianan ta toka entre otro nivel di estudio di e profeshonalnan. Akohida di mucha di bon kalidat ta rekerí sufisiente trahadó kualifiká.
***“MBO Bonaire a entregá 101 diploma. E graduadonan di nivel 2, 3 i 4 a risibí nan diploma for di man di nan guia/konsehero di estudio. E entrega di diploma festivo a tuma lugá riba plenchi di MBO Bonaire.
***
Skol a risibí e graduado- i nan invitadonan ku un snèk i un bibida. Despues di un fotoshoot Liset de Keijzer, direktor di unidat di MBO Bonaire, a habri e seremonia ofisial ku un diskurso. E guianan di estudio i lidernan di tim tabatin bunita palabra di e studiantenan, loke a mustra kla kon orguyoso nan ta di e dedikashon, esfuerso I aspirashon di e graduadonan.
*** “
Fundashon FORMA a yega na final di aña eskolar 2020-2021, un aña basta turbulento ku dor di un pandemia tabata basta difísil pa hopi studiante.
***
43 studiante ku a bai eksámen di MBO1, a slag pa nan diploma,
10 Asistente di Horeca,alimentashon i industria di alimentashon,19 Asistente di Servisio i Kuido, 4 Asistente di Konstrukshon i 10 Asistente Benta i komersio.
40 ku a sigui e trayekto di Beroeps Begeleidende Leerweg i 3 e trayekto di Beroeps Opleidende Leerweg.
***
Djamars dia 6 di yüli 2021, atardi entre 4or i 8or di anochi e studiantenan ta haña nan diploma via di un asina yamá ‘drive thru’ ku lo luma luga na Sporthal Jorge Nicolaas riba Kaya Amsterdam.
Prensa lo ta áltamente invitá pa presensiá e momentunan memorabel pa e studiantenan akí.
***
“Resientemente Nashonan Uni Komite Ehekutivo Boneiru, konosi komo NUKEB den asosiashon ku Bonaire Human Rights a organisa un tayer di trabao “Train the Trainer” na Captain Don Habitat pa un grupo di asosiadonan di e partidonan I miembronan di e komite ehekutivo.
“*** “
A konta ku entre otro partisipashon di Korsou di Plataforma di Pueblo ku tambe ta aspira I ta kaminando e trajekto di Nashonan Uni, ku ta aktivista di derecho humano Sr Marlon Regales I presidente di SEDA Sra Meyrtha Leetz-Cijntje. Un nota spesial ta e partisipashon aktivo di tres ex-deputado ku ta Sra Marugia Janga, Sr Edsel Cicilia I Sr Frensel Janga ku a eksperiensa nan mes en persona e systema defisiente di gobernashon ku e evaluashon ku a keda kompleta na final di anja pasa ku a determina ku e aktual status politiko di Bonaire no ta kumpli ku e minimo standardnan rekeri pa Nashonan Uni I Ley Internashonal.
*** “Ami no por komprondé ku tin hende ta kere ku bakuna ta Santo Remidi! Un oralgel no ta kita doló di djente pa restu di bida, ata ta usé pa dominá doló di djenta. Un pastor no katoliko na Radio Atventista 91.1 fm a bisa ku Covid 19 ta bestat i ta real i e la konsehá pa bai bakuná i ku Covid19 ta real. “***“Awor esunan ku no sa bai Iglesia sea kua ku ta, pero ku ta pretendé ku nan tin Dios pa salba nan ta masha bunita, nan no ta ni bai ni un Iglesia. Nan a haña e sintomá di cv 19 nan keda ketu i a bai bakuná den silensio.
“***
“Esunan ku no a bakuná ta probechá di esunan ku a bakuná, segun esunan ku bakuná. “*** “Covid 19 e kos ei no ta wega. Mi ta konsehá pa bai bakuná, komo kubij esunan ku no tabata kere ku a publiká bisa ku CV19 no ta bestat a haña CV19 i a bai bakuná.
Boneiru
Nòchi Willem, konehero di Union Sindikal Boneriano, USIBO
Sindikalismo na Boneiru (parti 2)
Siman pasá mi a elaborá riba e prinsipio di Independensia Sindikal i nos a trata e diferente aspektonan di Independensia Sindikal.
Awe lo mi elaborá riba e otro prinsipionan ku ta forma e base di sindikalismo. Un di nan ta: Demokrasia Sindikal
¿Kiko ta demokrasia Sindikal ?
Den sindikato e práktiká di demokrasia ta direkto i partisipativo. Esaki kier men ku representantenan sindikal ta ser elihí atraves di elekshonan statutario. Tur miembro tin derecho di bos i voto pa skohe i ser skohé i tur akuerdo mester tin apoyo i sosten di mayoría. Demokrasia sindikal ta basá riba e echo ku tur desishonnan grandi ku e organisashon ta tuma ta surgi for di asamblea (kongreso) general den kual ta partisipá e mayoría di e miembronan. Miembronan sin ningún opstákulo por opiná por ehèmpel ku si ta bai wèlga òf otro tipo di lucha. Pa disidí riba wèlga por ehèmpel ta e miembronan ta disidí ora ta welga, e kurso di e welga i akshonnan ta tuma. Ta nan tin e palabra definitivo i final.
Demokrasia sindikal ta tambe e prinsipio di kada trahadó pa skohe den libertat kua sindikato e ta afiliá na dje. Esaki ta ankrá den nos konstitushon. Nos ta ilustrá esaki awe ku e kaso k uta tumando lugá na Selibon kaminda trahadónan a disidí ku nan kier afiliá na otro sindikato pa defendé nan interesnan.
Art. 8 Grondwet van Nederland ku ta grodnwet ku ta konta pa Boneiru tambe
Het recht tot vereniging wordt erkend. Bij de wet kan dit recht worden beperkt in het belang van de openbare orde.
Na papiamentu e artikulo aki ta bisa: E derecho di asosiashon ta rekonosé. Solamente pa via di lei por limita e derecho aki na interés di orden públiko,
ILO, ku ta International Labour Organisation tambe ta defendé i rekonosé e derecho fundamental di e trahadó pa lanta of pa djoin un organisashon sindikal. E ta bisa:
The right of workers to form and join organizations of their own choosing is an integral part of a free and open society.
Na Papiamentu e ta bisa:E derecho di trahadónan pa lanta òf djòin organisashonnan di nan propio eskoho ta parti integral di un sosiedat liber i habri, esta un sosiedat demokrátiko.
Den e kaso di SELIBON ta e derecho aki e trahadónan a usa pa disidí den tur libertat ku nan ta bai afiliá na un sindikato di nan preferensha. I tur sindikato, pero tambe dunadó di trabou, den e kaso aki gerensia di SELIBON mester respetá e derecho aki inkondishonalmente.
E menasanan, e intimidashonnan, e deklarashonnan ku trahadónan lo pèrdè nan derechonan ankrá den nan CAO, akusashonnan di traishon, forsa pa keda retené kontribushon, metementu di miembronan di gerensia ku ta manda hende bai te na kas di e trahadónan ku a disidí di bai afiliá na otro sindikato ta totalmente robes i for di sla.
E ta pone un mancha grandi riba e sindikato ku ta hasi e práktikanan aki i e ta mustra ku gerensia di e kompania no ta respetá demokrasia i komo ku ta un kompania di gobièrnu, gezaghèber i bestuurscollege inmediatamente mester instruí e gerensia pa apstené su mes for di e práktikanan maligno aki.
Pa haña klaridat ta kua di e sindikatonan tin mayoría di e trahadónan organisá, tantu Selibon komo AFBW a pidi mediador di gobiernu pa organisá un referendem na Selibon. Konforme nos leinan e mediadó riba término korto lo organisá esaki i tur trahadó ku derecho di voto lo por partisipá na e referèndem i den tur libertat i sekresia nan lo por vota pa e sindikato di nan preferensia.
Ta bon pa liderato di sindikato den e dianan ku ta bin duna informashon ophetivo na e trahadónan di Selibon tokante e referèndem ku ta na kaminda. Ta bon tambe pa mustra gerensia pa keda leu for di e derecho di e trahadónan i ni direkto ni indirekto trata na influenshá e trahadó. Sigur mester mustra gerensia, den e kaso aki sr. Rudsel Leito pa e i su miembronan di staf apstené nan mes di tur klase di akshon ku ta hole menasa, intimidashon o represaya kontra kualkier trahadó ku ta bai hasi uzo di su derecho di eskoho liber na kua organisashon sindikal e kier pertenesé. Si bo no kier tin guera ku lagadishi no planta bonchi kantu di trankera. Si Selibon kier pas laboral, antó laga e referéndum tuma lugá den tur trankilidat i libertat. Esaki ta konta tambe pa e sindikatonan ku a partisipá na e referéndum. Keda korda ku boso prinsipio ta pa SIRBI INTERES DI E TRAHADO I SU FAMIA i no propio interés.
Boneiru
Selebrashon di Dia di Boneiru ku sintimentu miksto
Kralendijk–Awe 6 di sèptèmber pueblo boneriano a selebrá Dia di Boneiru kuminsa for di mainta ku reunion Solèm, siguí pa hisamentu di bandera kompañá pa himno adaptá kual ta hopi kuestionabel den komunidat pa despues palabranan di Pastor Mark Hooijschuur, sigui pa gezaghèber interino, sigui pa diputado Nina Den Heyer pa despues presentashon un kor I 4 kantante pa despues Honda siudadanonan di honor pa despues un show di Baile pa kloudurá e programa ofisial di Boneiru.
E aña aki ta di 70 aña pasa ku Konseho Insular a reuní pa promé bia i 39 aña pa promé e selebrá e promé Dia di Boneiru.
Skirbí pa Tico Janga.
E promé barku krusero a drenta haf di Kralendijk despues di 18 luna pa promé bia. Pabien i nos ta spera ku no te promé i último. Un esfera positivo a reina djaweps último. Ta bai trata pa haña mas barku krusero pero ku e situashon di e pandemia ku ta asotando mundu kosnan ta kambia un ora pa otro.
E forma ku e toformentu na nos himno a bai, ta kuestionabel, ta algu ku regardá un isla su intidat anto ta hasié den sekresia? Mi ta wak mas leu ku defakto meter a asta bin ku enkuesta òf un referendum pa sondea. Tin hende ke hasi wega prèt paso nan no tin noshon di kiko ta trata aki.
*
Tin persona ta kere ku ta empleadonan di Servisio di Kultura, Arte i Literatura ta inbolví den e proyekto modernisashon di himno di Boneiru, luga ta empleadonan di R&O ku Handhaving.
*
Nos a komprondé ku for di prensipio di e proyekto di himno aki servisio di Komunikashon tabata poko envolví. Pero desde ku un di e empleado ku tabata enkargá ku parti e proyekto a keda trasladá pa SKAL
tantu servisio di komonikashon ni SKAL no ta involví mas manera mester ta .
“*“
Ami ta haña redikulo ku un asuntu di kambia un himno komo sorpresa. Si tabatin transparensia informá pueblo kiko ta bai pasa ku ta bai kambia nos himno nashonal ta algu sagrado I mester a traha un komishon hasi e estudio i konsehonan korespondiente pa bai K.I. I pidi pa kambia e himno pa inkorporá otto instrument pa modifiká e himno. Asta kisas puntra Pueblo kiko e ta pensa. Ta kambia a kambia e himno sin niun prrvio aviso. Asina ku hinka un otro instrument den ta un kambio. Asina ku modifiká un kansion himno etc, ta kambio. Kuenta di no a kambia letra, melodia pero a hinka blas instrument violin chelo ta kambio. E forma ku e kos aki a bai ta kuestionabel.
“* “
Un himno no ta un disko ku ora un hende haña ta bon e ta entamá un proyekto pa kambia un himno. Ta kos serio i sensible ku mester poné debidamente. Meskos lo por a hasié ku bandera di Boneiru i dia 6 Sept haña nos ku sorpresa ku a kambia koló di e bandera. Mi ta komentá paso mi a traha na V&P / comunicatie. Dikon SKAL ku ta un servisio di kultura no ta den?
“* “
E ora ei por a usa e fondo pa otro proyekto. Por ehèmpel siña i eduká e bandanan krioyo kiko ta musika KULTURAL folkliriko i ya nos ta stòp di daña nos folklor sin sa.
“*“
Awor si Hulanda no a poné fondo disponibel lo a modifiká e himno.
“*“
Kolegio Ehekutivo riba proposishon di diputado enkarga ku kultura, despues di a analisá e supsidio ku eksklusivamente mester keda usa pa kultura a disidi ku lo bai modernisa e akompanjamentu musikal di nos himno di Boneiru. Pa tal rason a lanta un komishon di musikonan i artistanan boneriano pa realisá e proyekto aki. Tambe lo tin un kuerpo di hurado ku lo evalua e produkto E produkto final den un forma di un regalo lo keda presenta riba 6 di september 2021 riba Dia di Boneiru. Ku un publikashon asina aki ora e desishon a kai na mi humilde opinion lo a evitá tur sorto di diskushon i spekulashon. Esaki yama TRANSPARENSHA DI GOBERNASHON.
“* “
E asuntu ku himno ta bira bieu i nos ta den tempu moderno pa mi no ta un argumentu. Himno no sa bira bieu ni no sa kambia himno. Nos tin prueba di paisnan ku a bira independiente en siglo nan pasá ku ofisialmente nunka a kambia nan himno. Ta nos so ku nos lokura ku ta keda kambia himno, kambia status i bira kolonia bèk na lugá ku nos a traha ba bienestar di pueblo pa progreso nos politikonan sinberguensa a enrikesé nan mes i desgrasiá un pais.
“* “
Awor nos ta blo sigui slijm Hulanda ku no tin niun tiki rèspèt pa nos.
“* “
De nuchtere Nederlander aan het woord, segun Nochi Willem. Den e konteksto aki e ta ofresè un alternativa realístiko. Si proyektá su pensamentu riba Boneiru den konteksto di komportashon elektoral di nos pueblo mi kier bisa esaki. Ohalá na interes di pueblo boneriano e partidonan MPB, DP, UPB i Frakshon Coffie por surpasá nan sombra i bin ku un Bestuurscollege ku realmente ta bai atendè e problemanan serio ku nos ta konfrontá. Pa logra esaki ta deseabel pa bai mesa di negaosashon, bèk, ya ku e gritu komun ku nos ta tende di mandatarionan aktual pero tambe den komunidat ta ku e struktura estatal mankaron i spesialmente e forma ku a duné kontenido ta strobando e desaroyo sano, durdero i sostenibel di Boneiru. I si ta nesesario forma un Besturuscollege ku un programa te na e próksimo elekshon ku ta atendê esaki ku tur seriedat.
“* “
Biniendo bèk riba e bòmbòshi di himno, no ta e hóben Ito Martis kumunidat tin problemá kuné, sino e diputado i OLB. Pasó tin algun grappermakker ku no tin niun tiki noshon di kiko ta kome i bebe di himno i kultural, ta papia idiotes i brua tera. Komo ku nan ta insinuá ku nos no ta duna rekonosémente na nos artistanan. Loke no ta kuadra ku berdat. Nos ta kuestioná gobièrnu kon e asuntu aki a bai.
“* “
Esmas ta e forma no transparente ta kuestionabel den e kaso di himmo aki. Komo ku por bin ku un koro celestial mes si nan ke, pero bo no por ni mag sorprendé un pueblo ku su himno ku no ta aprobá pa Konseho Insular i pueblo.
“*“
Esmas no por tasina ku un gobièrnu pa medio di su diputado enkargá ku kultura i asuntunan sosial ta minimalisá/ kòrta den asuntunan sosial pa kombatí pobresa, ta kita fondonan distiná pa Plataformanan di bario antó ta bai di akuerdo ku suma supstansial di kasi 44 mil $ pa ahustá himno i traha un mini dokumentario di e himno di Boneiru, pa presenté Dia di Boneiru siendo e pueblo no por partisipá aktivamente né presentashon i selebrashon di Dia di Boneiru.
“* “
E akto nan aki ta un bòftá den kara di pueblo boneriano i ta supestimá e komunidat su inteligensia. Mientras ta karesé di fondo pa drecha kalidat di bida kultural i sosial ekomomiko den barionan di Boneiru ta malgastá fondonan for di Hulanda destiná pa kultura. Si ta gobièrnu di Boneiru mes mester lo a saka e montante ski cpa renobá himno lo e no a saké, esei nos ta sigur.
“* “
Ta malversashon di fondonan sin ta un proyekto di prioridat mirando e situashon ku nos ta pasando aden.“Ku asombro i alabes hopi interogansia Gabriel Mercera i Peter Silberie mester a tuma nota den medionan di komunikashon, ku porfin ta bai hasi kambio na himno di Boneiru.
“*“
Motibu di esaki ta ku ámbos persona den pasado ( 3 aña pasá), komo hefe interino di SKAL i hefe di Indebon a kuminsa ku e proyekto, despues ku Sr. Jairo Evertsz a aserká Peter Silberie pa kambio na e himno.
“*“
Intenshon di e kambionan tabata pa medio di teknologianan moderno, ahustá e himno i hasi esaki ku musikonan lokal. Spesifikamente ahustá e musika, manera e melodia i areglo antó na e letra lo no kambia nada.
“* “
Mi a skirbi i papia splika ku e puesto di trabou belasting hefe prison brantwer ZVK etc ku ta bou mando di Hulanda, ta keda ehekutá pa distemá di roleer pa Hulandesnan haña opurtunidat pa disfrutá in de tropen.