Aruba
Accion di planta matanan pa restaura biodiversidad y ta resiliente na cambio di clima

ORANJESTAD-Siman pasa, varios organisacion local di naturalesa y otro organisacionnan activamenta a participa den eventonan cu un enfoke riba cambio di clima. Cambio di clima ta extenso, rapido, y intensificando, y e actividadnan humano t’e causa primordial. Influencia humano como resultado di desaroyo no sostenibel, manera e perdida of degradacion di areanan natural, ta creando evento climatologico extremo, incluyendo dianan mas calor, awasero torencial, y temporada di secura mas frecuente y severo.
Un di e mihor maneranan pa combati cambio di clima ta pa planta palo y matanan nativo den un esfuerso continuo. Palo y matanan nativo ta forma e fundeshi pa ecosistemanan resiliente na cambio di clima y nan servicionan pa humanidad, cual t’e motibo cu varios organisacion local a unifica nan forsa pa haci Aruba uno mas saludabel dor di accionan pa restaura abundancia y diversidad di palo y matanan pa nan funcion ecologico.
E accion aki ta uno specificamente pa substancialmente restaura ecosistemanan degrada y su biodiversidad. Ecosistema biodiverso ta ecosistemanan naturalmente diverso y saludabel pa bida. Cu e accion di planta palo y matanan nos meta ta pa hisa e biodiversidad di palo y matanan nativo, como resultado lo hisa e biodiversidad di bestianan salvahe, y tambe medio ambientenan mas saludabel y resiliente na cambio di clima. Cu esaki den mente dos actividad di planta palo y matanan a tuma lugar den fin di siman como parti di e colaboracion cu a cuminsa na 2020 entre varios organisacion no gubernamental di naturalesa aki na Aruba.
Accion di planta na Parke Nacional Arikok
Dia día 25 di september, 9 especie di palonan nativo a wordo planta den Parke Nacional Arikok. E escogencia di especienan di palonan p’e evento aki tabata basa riba nan funcion ecologico of ta na peliger di disparce na Aruba, manera Supi/Asufro (Pereskia guamacho), cu solamenta algun ehemplar den naturalesa.
Tin un cantidad asina abou di palo y matanan nativo tin un impacto negativo riba e biodiversidad, salud di e ecosistema, y abilidad pa ta resiliente na cambio di clima.
Durante e actividad di planta palo y matanan na Parke Nacional Arikok, rangers y team di maneho di Fundacion Parke Nacional Aruba, hunto cu partnernan di organisacionan no gubernamental
Ban Lanta y Planta – Trees for Aruba, StimAruba, y Aruba Birdlife Conservation, y bisiñanan di parke nacional, a traha hunto pa planta e palonan, haciendo e actividad aki un esfuerso comunitario bunita pa hisa e biodiversidad y ta resiliente na cambio di clima.
Accion di planta na Marinierskazerne Savaneta
Dia dia 26 di september a sigui cu un accion di planta mangel na Mariniers Kazerne Savaneta. E meta tabata pa hisa abundancia y diversidad di mangelnan n’e costa di e base militar aki. Varios representantenan di Fundacion Parke Nacional Aruba, Ban Lanta y Planta – Trees for Aruba, y militarnan, a planta un total di 100 mangel, consistiendo di un combinacion di Mangel Preto (Avicennia germinans) y Mangel Blanco (Laguncularia racemosa) cu ta poco comun. Mangelnan ta hunga un rol crucial den cambio di clima dor di ta hopi eficiente den captura carbon for di aire y proteha nos costanan durante mal tempo.
Union ta haci forsa
Hisa e abundancia di palonan y biodiversidad tin hopi beneficio pa naturalesa y e ser humano. P’e motibo aki nos mester di henter e comunidad pa yuda haci Aruba resiliente. Planta palo y matanan local den bo hardin, participa den accionan di planta palo y matanan, of simplemente muha matanan di mondi de bes encuando.
Parti di e colaboracion continuo entre e partnernan trahando duro pa haci e actividadnan aki posibel: Fundacion Parke Nacional Aruba, Ban Lanta y Planta – Trees for Aruba, StimAruba, Universidad di Aruba, y Mariniers Kazerne Savaneta. Cu e sosten continuo di bolunarionan y e comunidad nos lo sigui cu e esfuersonan pa haci Aruba un isla biodiverso y resiliente.
Pa mas informacion tocante e topico di cambio di clima y eventonan internacional binidero, bishita https://www.globalclimatechangeweek.net/climate-info.
Aruba
Minister Rocco Tjon: Comision di CPT a audit diferente centro di detencion na Aruba

This content is exclusive for members
Register or login to unlock this article
Aruba
Caso Poentje Castro Detayenan demasiado vago a pone cu Hues no por a tuma otro decision

ORANJESTAD-Un misterio grandi Ministerio Publico a converti e caso di asesinato di Poentje Castro diamars ultimo, ora cu Hues den Prome Instancia a dicidi cu tin cu laga Anderson Rasmijn, e unico sospechoso di e caso aki, den libertad ya cu no tin pruebanan concreto y legal cu ta confirma cu ta el a mata Castro.
Sinembargo tin varios aspecto cu no ta cuadra of miho bisa ta klop cu otro den loke e acusado mes a declara den corte algun siman atras ora cu e caso a wordo trata mientras cu e aspecto mas extravagante, ta e hecho cu for di e investigacion inicial cu a wordo haci for di 2010, tin informacion di esaki cu a “perde.”
Un ponencia cu ta lanta hopi pregunta di e forma di proceder no solamente di Ministerio Publico pero tambe di cuerpo policial caminda ta ser mustra cu cierto partinan di e investigacion inicial, ta perdi y cu no por haya esaki.
Esaki ta duna un impresion di un falta di responsabilidad y seriedad di parti di e autoridadnan cu a haci e investigacion aki y unda nan informacion cu nan a hinca den computer, a bay y con esakinan por a perde. Lamentablemente mando policial no a ni reacciona pa bisa cu nan ta cuminsa un investigacion interno con algo asina por a pasa.
Con un oficial di polis, den e caso aki recherche, ta traha riba un caso den e “domain” di cuerpo policial, anto su informacion ta djis perde y ningun hende por haci esaki, ya cu ta dificil pa kere cu e recherchenan ta bay cas cu nan trabou y ta hinca esaki den nan computer na cas of nan laptop personal.
Fuera di esaki tin otro punto masha remarcabel, ya cu e sospechoso Rasmijn durante tratamento di e caso a declara cu el a bay cumpra droga na un cas cu ta cerca di e cas di e victima Castro.
Segun su declaracion, el a bay pa cumpra en total di 4 kilo di droga cu ta cocaina y heroina, dunando indicacion cu ta su so a bay pa haci e ‘respondi’ aki, cu sin duda ta hopi peligroso. El a bisa tambe cu na final e no a haya 4 pero 2 kilo so.
Ora cu tuma nota cu Rasmijn a staciona su auto den Spechtstraat pa cana bay den Weststraat cu ta un caya hopi transita, el a pasa riba e crusada di Weststraat y Rudolf Arendsstraat cu tambe ta un crusada hopi uza pa trafico, ta dificil pa asumi cu Rasmijn lo a core e riesgo di cana riba e pida di caminda aki, cu 2 kilo di droga sin cu el a wordo mira. Riba e mapa ilustra den e articulo por mira punto 1 ta unda ela staciona e auto y punto no. 2 ta unda Castro su cas tabata.
Ta mas normal den e tipo di negoshinan aki, pa “bestel” e droga cu anticipacion ya cu no ta solamente e droga e tin cu carga hiba bek su auto riba e distancia largo aki pero e ta canando cu miles di florin of dollar pa paga esaki cu tambe ta un riesgo grandi den e trayectorio cu el a bisa cu el a cubri.
Algo no ta klop cu su declaracion, esta di staciona su auto den Spechtstraat y cana bay te banda di Apollostraat banda di cas di Castro, pa e piki 2 kilo di droga sigur ora cu realisa cu mayoria di e negoshi di bendemento di droga, ta tuma luga den scuridad di anochi, pues lo por tin basta trafico pa y for di e mesun “tienda” na unda el a bay cumpra e droga aki.
Presencia di Rasmijn den vecindario ta keda un sospecho grandi den e caso aki pero tabata na autoridadnan hudicial pa clarifica esakinan y no awor despues di mas di un decada, busca pruebanan cu ya no por ta existi mas.
Tin un solo acusado, e yama Anderson Rasmijn. El a admiti cu e tabata na e sitio o sea den bisindario. Pero e ta nenga cu el a mata Poentje. Ministerio Publico a bisa e tabata actua straño pasobra el a para su auto leu y despues a bolbe na careda cu man scondi bou di su T-shirt. Kico e tabatin bou T-shirt? Fiscal no por a bisa kico esaki tabata pasobra nan no a ni a mir’e; ni ningun otro hende a mir’e cu e arma den su man.
Husticia ta paga awe pa eror di ayera
No tin ningun testigo cu a mir’e cerca di e cas di Poentje Castro y tampoco tin filmacion cu e tabata bini for di e cas di Poentje. E unico filmacion ta cu e ta den e caya pazuid di e supermercado Bo Chang y den Spechtstraat. E acusado mes ta nenga. Ni un biaha el a admiti di a mata Poentje Castro y hala atras.
A detene Anderson Rasmijn na aña 2011 pero no a haci ningun test pertinente di resto di polvo riba e pañanan confisca cu e tabatin bisti e anochi di e sucedido. E tabatin e pañanan aki ainda warda den un maleta. Pakico no a investiga e otro puntonan menciona door di testigo y a concentra solamente riba Anderson Rasmijn. Tur tip ta valioso.
Caso ta basa riba teoria y no echo
Fiscal mes a bisa den su rekisitorio cu el a dicidi pa concentra riba Anderson Rasmijn pasobra e tabata e unico sospechoso, mientras cu e mes algun minuut prome a pidi su disculpa pasobra e investigacion tabata laga hopi di desea y cu no a haya hopi parti di e proces-verbaal of cu a perde. Pakico no a cuminsa ful e investigacion di nobo y di e forma ey concentra riba tur e tipnan cu a drenta?
Varios tip cu no a investiga
Testigo a bisa cu tabatin un auto e anochi ey na cas di Poentje Castro cu mas hende den dje. No a bay riba dje; tabatin scooter sospechoso cu dos persona riba dje e anochi ey, pero no a sigui riba e pista aki; tin blackberry cu sanger y no a mencion’e mas; muraya tin mancha di sanger y no a bay riba dje. Si Poentje a cay y fayece mesora despues di e tiro, di con e muraya tin mancha di sanger. E persona cu a tira Poentje tabata den su cura y a bula pa huy. Ki tipo di sanger e tabata y ta mescos cu esun riba e Blackberry? Pregunta y mas pregunta. Pero sin contesta.
Aruba
Prome Minister Evelyn Wever – Croes ta premira: Un paro na recorte salarial lo yuda normalisa e situacion

This content is exclusive for members
Register or login to unlock this article