Lokal
KAMBIONAN DEN MAKUTU BÁSIKO 1 SÈPTÈMBER AWOR
Willemstad- Djaweps, dia promé di sèptèmber próksimo, e dekreto di Makutu Básiko 2022 ta drenta na vigor. Esaki ta enserá, ku e areglo di Makutu Básiko anterior ta keda kanselá.
Den e areglo di Makutu Básiko 2022, gobiernu a proponé pa amplia e lista di produktonan ku ta keda regulá pa Gobièrnu pero alabes hasi adaptashon na e porsentahe máksimo di ganashi ku e bendedó por tin riba diferente di e (tipo di) produktonan akí.
Pues, den e Makutu Básiko nobo tin mas tantu produkto ku esun anterior i e porsentahe di ganashi pa algun di e produktonan eksistente a keda adaptá.
Tene kuenta ku, pa mayoria produkto den Makutu Básiko, Gobièrnu ta regulá solamente e porsentahe máksimo di ganashi tantu por mayor i detal ku e bendedó por tin riba e produkto i no e preis final.
Ta trata aki di entre otro produktonan manera, papel higiéniko, aros, lechi i algun fruta i berdura. E úniko dos produktonan ku ta forma parti di Makutu Básiko pero nan preis máksimo ta wòrdu stipulá via un dekreto separá, ta kipashi di awa i webu di galiña di “legbatterij”.
Motibu pa adaptashon di e Makutu Básiko eksistente ta e echo ku, dor di faktornan manera e pandemia di COVID-19, Kòrsou ta enfrentá na e momentunan akí un krísis finansiero i sosial ekonómiko sumamente pisá.
Hopi siudadano a pèrdè trabou durante e periodo akí, ku konsekuensia ku kasnan tin ménos entrada, forsa di kompra a baha i siudadanonan tin mas debe.
Gobièrnu ta premirá ku, tantu riba término kòrtiku komo riba término medio, nos pais lo sigui eksperensiá subida di preis di diferente produkto por lo pronto ya komo nos ta hopi dependiente di importashon.
E subidanan di preis akí no solamente ta debí na e efektonan di COVID, pero tambe e gera aktual entre Rusia i Ukrania, subida internashonal di preisnan di krudo i estorbo den kadena di suministro tin influensia direkto riba preis di produktonan na Kòrsou.
Gobièrnu tin e responsabilidat pa mitigá e efektonan akí mas tantu posibel i sòru pa produktonan di promé nesesidat keda aksesibel pa e konsumidó i mantené esaki na un preis hustu i pagabel, pues a opta pa hasi adaptashonnan na e Makutu Básiko.
Periódikamente MEO huntu ku SOAW ta evaluá e efektonan di e dekreto di Makutu Básiko 2022 ta bai keda evaluá dor di Ministerio di Desaroyo Ekonómiko (MEO) i GMN.
Si akaso resultá, for di e investigashonnan periódiko akí, ku e areglo no tin e efekto deseá, MEO, SOAW i GMN konhuntamente lo mester pensa un remplaso pa e dekreto di Makutu Básiko 2022.
E dekreto di Makutu Básiko 2022 ta disponibel pa ‘download’ riba www.gobiernu.cw.
Pronto MEO ta bai introdusí un aplikashon di publikashon di preis, pa yuda e siudadano tin mihó kontrol riba su kompras.
Na momentu ku e aplikashon akí keda lansá, tur persona por download esaki i haña akseso fásil i mobil na preis i informashon di e diferente produktonan akí den nos supermerkado i minimarketnan lokal.