Lokal
Bahada di euro no mester ta motibu di hopi preokupashon
WILLEMSTAD – No tin motibu pa preokupashon grandi pasobra ku e balor di euro a baha. Asina ekonomista Hubert Scherptong a bisa den un entrevista na Radio Hoyer. Segun Scherptong, ta posibel ku e situashon aki por kambia pronto.
E ekonomista ta splika ku si wak e den kuadro di merkado, demanda i oferta, loke ta pasando na e momentu aki ta ku na Merka e gobiernu merikano ta kombatiendo inflashon ku subida di interes.
Esaki ta nifika ku e interes na Merka, prinsipalmente esun riba termino kòrtiku, último tempu a subi drástikamente.
Debi ku e interes na Merka ta subi, e interes pa kumpra dollar ta subi. E ora ei bo no ta haña ku e interes pa kumpra euro ta keda mesunkos òf ta subi, pero e ta baha pasobra tur hende ta bai inverti den dollar. Ta pesei segun Scherptong, e no por bisa ku ta devaluashon di euro nos tin di haber kune, pero mester bisa ku e ta depresiá. ‘’E demanda pa euro ta bira menos’’, asina e ekonomista ta splika.
Debi ku inflashon na Oropa inflashon tambe ta altu,lo no bai dura largu ku e banko sentral di Oropa, tambe ta bai subi interes pa kombatí inflashon na Oropa.
Scherptong ta verwagt ku asina ku esei sosode, e demanda pa euro tambe ta subi. E paridat ku tin aktualmente entre euro ku dollar, kisas por kambia. Lo surgi mas demanda pa euro kompara ku dollar, pasobra e diferensia entre interes na Merka ku na Oropa, ta di tal indole ku esnan ku ta inverti na eskala grandi, ta bai hinka nan fondonan den euro. ‘Kiermen mi no ta mira e bahada di euro komo algu ku mester ta hopi preokupante’. Scherptong a remarká ku aworaki ta forsnan di merkado ta hungando un ròl aktualmente.
GUERA
Refiriendo na e guera entre Ukraina i Rusia, Scherptong ta bisa ku e guera ta kompliká kos riba hopi frontera. Entre otro por menshoná ku e guera ta afektá e seguridat alimentisio, stabilidat polítiko na Oropa. Den kaso ku e guera bira di tal indole ku hopi hende ta sinti nan mes insegur na West Oropa, den Union Oropeo, por surgi un situashon kaminda invershonnan den euro, por bira menos. Esaki por tin komo konsekuensia ku ta surgi mas invershon den dollar òf den oro, of den otro aktivonan ku invershonistanan ta inverti aden.
Pa loke ta trata nos turismo, turistanan ta bin ku nan euro, den kaso ku e euro keda na mesun balor ku e dollar, su forsa di kompra na Kòrsou, ta bira menos.
Esaki di un banda ta un desventaha pa Kòrsou, Scherptong ta splika. Korsou mester diversifika su merkado turistiko, e ekonomista ta sigi bisa. Nos ta depende hopi di Oropa, i a bira tempu pa atenshon kompleto tambe riba Merka i gruponan di turista ku tin forsa finansiero pa bin Kòrsou.
Un otro aspekto ku mester tene kuenta ku si e interesnan sigi subi pa kombati inflashon, por surgi un situashon kaminda ku ekonomianan ta slowdown. Esaki por afekta nos turismo, di tal forma ku e ta bira menos.